Koronavirüs (Covid-19) Hızlı Antijen Sürüntü Testi Nedir?

Antijen testleri (sürüntü numunesi), antikor testlerinin aksine, kişinin şu anda herhangi bir patojeni (bu durumda SARS-CoV-2 virüsünü) taşıyıp taşımadığını gösterir. Enfeksiyon bittiği anda vücuttaki antijen de biter.

Antijen testleri nazal (burun) veya boğaz sürüntüsü yoluyla koronavirüsün dış yüzeyindeki proteinleri tespit eder. 

PCR gibi nükleik asit bazlı testler vücutta virüsün genetik materyalinin bulunup bulunmadığına bakarken; antijen testleri virüslerin bağlandığı proteinleri veya glikanları tespit ederler. Mesela SARS-CoV-2 virüsünün yüzeyinde bulunan spayk proteinlerini (spike protein).

Bu açıdan antijen testleri, PCR testleri gibi varolan enfeksiyonları tespit eder. Hatta birçok enfeksiyonda, genetik çoğaltma ve transfer yetersizliğinden dolayı PCR testlerinin yakalayamadığı enfeksiyonları, Antijen testleri yakalar.

Aynı zamanda antijen testleri 15 dakikada sonuç verirler. Ayrıca PCR testlerine göre çok daha uygun maliyetlidirler. Bu açılardan yerinde kullanıma çok daha uygundurlar. PCR cihazları sadece belirli merkezlerde olduğu için, anında sonuç alınamaz ve numune transferi sırasında vakit ve hassasiyet kaybı yaşanır. Bu açıdan, antijen testleri topluluk taramaları ve yerinde kullanımlar için çok uygun testlerdir.

Nükleik asit testlerinin günde binlerce test yapabilmesi mümkün değildir. Hatta işe, okula herhangi bir yere gitmeden önce bir kişiye PCR testi ile bakılması mümkün değildir. Fakat bu antijen testi ile mümkün artık.

Doğruluğu yüksek antijen testleri bu süreçte bir devrim niteliğinde olup, çok büyük bir boşluğu kapatmaktadır ve milyonlarca insanın teşhisinde kullanılabilecektir.

Covid-19 testinin çok kısıtlığı olduğu 2020 kış aylarında, bir kişi rahatlıkla gidip Grip testi olabiliyordu. Herhangi bir hastaneye gidip grip testi yaptırmak istediğinizde, ilgili uzman sizden bir çubuk yardımıyla boğaz veya burun sürüntüsü alır ve 15 dakika içinde sonucu verir. İşte bu testlerin ismi Influenza Antijen Kaset (Hızlı) testleri. Bu yapılan teste hızlı influenza antijen testi denir ve grip virüsü taramasında kullanılır. Bu testlerin çalışma prensibi sürüntü alınan yerde influenza virüsünün proteinlerinin olup olmadığıdır. Grip hastalığı için, bu tarz testler çok uzun süredir oturmuş durumda. Kolaylıkla erişilebilir, uygun maliyetli ve çabuk… İşte şimdi aynısının koronavirüs (Covid-19) hastalığı teşhisi için de yapılabildiğini düşünün.

Peki antijen testleri vücutta neye bakarlar: Adı üzerinde antijenlere. Antijenleri yakalamak içinse antikorları kullanırlar. Gribe yol açan influenza virüsünü tespit eden testler gibi SARS-CoV-2 antijenini yakalamak için de hayvanlarda üretilen antikorlar kullanılır. Bu antikorlar koronavirüsün yüzeyindeki proteinlere tutunur ve reaksiyona girerler. Antijen testlerinin temel mantığı budur. Uzman bir sağlık personelinin aldığı burun veya boğaz sürüntüsü numunesi, sıvıya daldırılarak, sürüntünün virüsü sıvıya bırakması beklenir. Sonrasında bu sıvı, içi antikorla doldurulmuş test kasedinin üzerine damlatılarak koronavirüs proteinleriyle etkileşime girmesi beklenir. Bu etkileşimden doğan kimyasal olarak modifiye edilmiş boya kendini kasedin belirli bi bölgesinde bırakır ve çıplak gözle görülebilir hale gelir. Boya ne kadar belirginse, hastanın koronavirüs hastalığı olması o kadar ihtimal dahilindedir. Gözle görülebilir bir boya rengi oluşmadıysa numunede yeterince virüs proteini olmadığına kanaat getirilir.

Antijen testlerinin en büyük avantajı, PCR testlerine göre çok daha hızlı, daha az maliyetli ve kolay olmalarıdır. Influenza gibi birçok virüsün antijen testleri bulunmaktadır ve kaset antijen testlerinin hassasiyet düzeyi artık oturmuştur. Covid-19 antijen testleri de artık teknolojik olarak kullanıma hazır ve güvenilirliği yüksek testlerdir.